Lách và trốn thuế
Bà Lê Thị Thu Hương cho biết thêm, thời gian qua, số tiền nộp thuế kinh doanh trên Facebook chỉ là tượng trưng, nhưng việc làm này nhằm đánh động nghĩa vụ nộp thuế khi kinh doanh. Cục Thuế đã gửi thư mời, gửi tin nhắn vận động các đối tượng này kê khai, nộp thuế, nhưng nhiều chủ trang vẫn chưa hợp tác. Từ nay đến cuối năm Cục Thuế hoàn tất việc buộc các chủ tài khoản kinh doanh trên Facebook kê khai thuế.
Theo Luật Sửa đổi, Bổ sung một số điều của các luật về thuế, đối tượng thu thuế là người kinh doanh có doanh số trên 100 triệu đồng năm, nhưng trên thực tế, nhiều kiểu “lách thuế” đã làm cho ngành thuế khó xác định doanh thu. Trong đó, phổ biến là kinh doanh bằng tiền mặt, lập nhiều tài khoản nhằm “chẻ nhỏ” doanh thu, thay đổi địa điểm kinh doanh, thuê xe ôm giao hàng thay vì thông qua các công ty vận chuyển nhằm tránh kiểm soát của cơ quan thuế, không kê khai giá bán hoặc kê khai không minh bạch, rõ ràng.
Cũng không ít ý kiến cho rằng Facebook không phải là công cụ bán hàng mà chỉ là phương tiện, nên nếu dựa vào đó để xác định thuế thì không chính xác. Anh Trần Mạnh Hùng, một chủ Facebook chuyên bán phụ kiện máy tính, điện thoại đặt câu hỏi, anh đăng hàng lên Facebook như một cách giới thiệu sản phẩm, khách hàng qua đó đến tận nơi mua. Vậy thì xác định doanh thu trên 100 triệu đồng một năm để nộp thuế sẽ tính như thế nào?
Hoặc có nhiều bà nội trợ thắc mắc, tranh thủ làm nghề tay trái bằng kinh doanh nhỏ theo kiểu thời vụ, như vậy có cần thiết kê khai hoặc nộp thuế hay không? Chị Thy Hồng ở quận 3, TP.HCM tâm sự, gia đình chồng chị có miếng vườn ở Long Khánh, vườn nhà trồng sầu riêng, chôm chôm, măng cụt, ăn không hết nên rao bán trên Facebook, mỗi lần kinh doanh chỉ dăm bữa nửa tháng thì việc kê khai, nộp thuế quả là phiền phức.
Phải thu thuế
Đại diện Cục Thuế TP.HCM cho rằng phải xác định doanh thu qua kinh doanh trên Facebook bằng nhiều cách, như nhờ tổ tư vấn địa phương phân tích nhóm hàng kinh doanh để xác định đúng người cần thu thuế; thông qua các công ty vận chuyển để rà soát, đối chiếu doanh thu trên các hợp đồng cung cấp; đề nghị Ngân hàng Nhà nước cung cấp bảng sao kê tài khoản của cá nhân, tổ chức kinh doanh qua Facebook để xác định kinh doanh thời vụ hay kinh doanh thường xuyên, các chi cục thuế quận, huyện cử cán bộ kiểm tra bằng cách đóng vai khách hàng để tiếp cận mô hình kinh doanh, và có chế tài đối với người bán hàng qua Facebook nếu không đăng ký kinh doanh, kê khai, đóng thuế.
Tuy nhiên, phía cơ quan thuế cũng thừa nhận, khó nhất vẫn là những đối tượng kinh doanh bằng tiền mặt, các chủ kinh doanh thuê xe ôm giao hàng hoàn toàn không có hóa đơn vận chuyển. Cái khó nữa là thời gian qua, khi gửi thư mời đến chủ tài khoản làm nghĩa vụ nộp thuế, đã phát hiện nhiều tài khoản đóng cửa, hoặc dời sang tài khoản khác. Mặt khác, nhiều chủ tài khoản Facebook không công khai kinh doanh mà kinh doanh theo dạng “nhóm kín”.
Thế nhưng các cơ quan thuế vẫn kiên quyết thu thuế khi cho biết sẽ kiến nghị Bộ Tài chính nhanh chóng hoàn thiện các quy định về kê khai tính thuế khấu trừ tại nguồn, ban hành quy định thanh tra, kiểm tra đối với việc kinh doanh qua mạng để cơ quan có liên quan không gặp khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ. Song song đó, sẽ thực hiện nghiệp vụ chuyên môn đối với những đối tượng không hợp tác, có thể sẽ công khai những cá nhân, tổ chức có hành vi trốn thuế khi kinh doanh qua mạng.
Cơ quan thuế sẽ kiến nghị Bộ Thông tin – Truyền thông đóng tài khoản đối với những cá nhân, tổ chức kinh doanh qua mạng mà không kê khai nộp thuế. Nhưng theo bà Lê Thị Thu Hương, đây là vấn đề liên quan đến nhiều cơ quan chứ không riêng của ngành thuế, vì thế cần cân nhắc trước khi thực hiện. Tổng cục Thuế cũng đã yêu cầu chặn các trang web thương mại điện tử có hành vi trốn thuế, trên cơ sở đó có thể tham khảo thêm những biện pháp thu thuế hiệu quả.